-
By Arya Automation
-
September 18, 2025
- 0 Comment
Çift-El izleme | PNOZX- Emniyet Röleleri
Çift el izleme gerektiren pres ve montaj istasyonlarında operatör güvenliğini kanıtla, üretimi durdurma riskini azalt. Pilz PNOZ X serisi çift el emniyet rölesi, EN 574 Tip IIIC/IIIA şartlarını karşılayan iki el kontrol mantığı, anti-tie-down ve EDM geri bildirimiyle tek elle başlatmayı engeller, kontaktör yapışmasını izler. Kompakt gövde, bağımsız çift kanal ve net giriş-çıkış mantığı sayesinde entegrasyon hızlıdır; mevcut buton modülleriyle uyumlu çalışır. Sonuç: standartlara uygun, denetlenebilir ve tekrarlanabilir güvenlik çözümüyle hat verimliliğini korursun.
Çift El İzleme | PNOZ X Emniyet Röleleri (EN 574)
Çift el izleme gerektiren pres ve montaj istasyonlarında operatör güvenliği kritiktir. Pilz PNOZ X serisi çift el emniyet rölesi, EN 574 Tip IIIC/IIIA şartlarına uygun iki el kontrol mantığıyla tek elle tetiklemeyi engeller; anti-tie-down ve EDM geri bildirimiyle kontaktör yapışmasını izleyerek güvenli duruşu doğrular. Bağımsız çift kanal, kompakt gövde ve net giriş-çıkış mantığı sayesinde entegrasyon hızlıdır; mevcut iki el buton modülleriyle uyumludur.
Çift el izleme, operatörün iki butona tanımlı eşzamanlılık süresi içinde basmasını zorunlu kılan güvenlik prensibidir. Amaç; tek el, sabitleme ya da istenmeyen otomatik tetiklemeyi önleyerek el-tehlike bölgesi ayrımını garanti altına almaktır. PNOZ X röleleri, EN 574 gerekliliklerine göre çift kanalı sürekli izler; anti-tie-down mantığı basılı tutulan tek butonla çevrim başlatılmasını engeller, EDM ise harici kontaktör durumunu geri bildirerek sistemin gerçekten güvenli konuma geçtiğini doğrular.
Kullanım Alanları ve Standart/Konformite Çerçevesi
PNOZ X çift el emniyet röleleri, yüksek riskli pres, delme/kıvırma, kalıp değiştirme, manuel yükleme-boşaltma ve test/kalibrasyon jigleri gibi istasyonlarda iki el kontrol zorunluluğunu güvenilir biçimde uygular. Mühendislik açıdan hedef; EN 574 (güncel: EN ISO 13851) Tip IIIA/IIIC gerekliliklerini karşılayacak şekilde anti-tie-down, eşzamanlılık penceresi ve bağımsız çift kanal mimarisini sağlamak, harici EDM ile kontaktör yapışmasını denetlemek ve toplam fonksiyonel güvenliği EN ISO 13849-1/IEC 62061 risk değerlendirmesi içinde doğrulamaktır. Uygulamada, butonlar arası mesafe, erişim mesafesi, eşzamanlılık toleransı, çıkış devre elemanlarının kategorisi ve kilitleme/ reset mantığı; hücre düzeni ve çevrim süresine göre hesaplanır. Böylece PNOZ X, sahada kısa devre/yer değiştirme arızalarına karşı tanı kapsamı olan, tekrarlanabilir ve denetlenebilir bir çift el izleme çözümü sunar.
| Ünite / Model | Fonksiyon | Uygulama / Senaryo | Sertifikasyon | Öne Çıkan Noktalar |
|---|---|---|---|---|
| PNOZ X (Two-Hand Monitoring) | Çift el izleme, anti-tie-down, eşzamanlılık penceresi | Pres, delme/kıvırma, manuel yükleme istasyonları, test jigleri | EN 574 / EN ISO 13851 Tip IIIA, IIIC | Bağımsız çift kanal, güvenli mantık; hızlı entegrasyon |
| P2HZ (Two-Hand Control Relay) | İki el kontrol rölesi, reset mantığı, EDM geri bildirimi | Yüksek riskli sıkışma bölgelerinde güvenli başlatma | PL d–PL e, SIL2–SIL3; ISO 13849-1, IEC 62061 | Rehberli kontak, geniş besleme seçenekleri, tanılama LED’leri |
| Giriş Genişletme Modülü | Ek emniyet girişleri (iki el buton modülü, E-Stop, kapı switchi) | Çoklu koruma noktası; sensör sayısı artan hücreler | Temel ünite ile birlikte SIL/PL hedeflerini destekler | Modüler yapı; pano içi kablolamada sadelik |
| Çıkış Modülü (Röle) | Güvenli röle çıkışları ile kontaktör/valf sürme | Ağır yükler, geniş kontak aralığı gerektiren uygulamalar | Temel ünite ile birlikte SIL/PL hedeflerini destekler | Yüksek izolasyon, rehberli kontak mimarisi |
| Çıkış Modülü (Transistör) | Yarı iletken çıkış ile hızlı anahtarlama | Yüksek anahtarlama frekansı, uzun elektriksel ömür | Temel ünite ile birlikte SIL/PL hedeflerini destekler | Düşük aşınma, hızlı tepki; diagnostic kolaylığı |
| Ekosistem Entegrasyonu | İki el buton modülleri, kontaktör/kesici ve kilitleme cihazları ile uyum | Pres hücresi, montaj hattı ve kalıp değiştirme senaryoları | IEC 62061, ISO 13849-1 kapsamında sistem bütünlüğü | Kablolama azalır, pano alanı verimliliği; hızlı devreye alma |
| Ortak Özellikler | Çift kanallı giriş, EDM, reset ve eşzamanlılık mantığı | İki el kontrol, E-Stop, kapı izleme, ışık perdesi ile bütünleşik kullanım | SIL2–SIL3, PL d–PL e | DIN-ray montaj, tanılama LED’leri, düşük MTTR |
PNOZ X / P2HZ ile çift el izleme tasarlarken hedef; EN 574 (EN ISO 13851)’e uygun Tip IIIA/IIIC mimariyi, anti-tie-down, eşzamanlılık penceresi, bağımsız çift kanal ve EDM geri bildirimiyle eksiksiz kurmaktır.
Mühendislik açıdan; butonlar arası ergonomik mesafe, erişim mesafesi–tehlikeye varış zamanı analizi, kontaktörlerin rehberli kontak yapısı, devre ayrımı/topraklama ve doğru reset mantığı kritik önemdedir.
Fonksiyonel güvenlik doğrulaması; risk değerlendirmesi (ISO 12100), hedef PL d–PL e / SIL2–SIL3, kablolama dokümantasyonu ve periyodik proof test planıyla tamamlanır.
Sonuç: iki el kontrol devresi; tekrarlanabilir, denetlenebilir ve pres/manuel istasyonlarda üretimi koruyan bir güvenlik katmanı sağlar.
| Kriter | Tip IIIA | Tip IIIC |
|---|---|---|
| Kanal Mimarisi | İki kanal, sınırlı tanılama; temel arıza algılama | Bağımsız iki kanal, yüksek tanılama kapsamı; arızaya dayanım daha yüksek |
| Eşzamanlılık Penceresi | Tanımlı süre içinde çift basma gerektirir | Daha sıkı eşzamanlılık zorunluluğu; yanlış tetiklemeye karşı daha güvenli |
| Anti-tie-down | Butonlardan birini basılı tutmaya karşı koruma mevcut | Gelişmiş anti-tie-down; tek elle çevrim başlatma olasılığı en aza iner |
| Reset Mantığı | Temel manuel/otomatik reset seçenekleri | Güvenli reset koşulları sıkı; hatalı reset senaryolarına karşı ek kontroller |
| Hata Tespiti / Tanı | Sınırlı hata tespiti; periyodik test ihtiyacı daha sık olabilir | Sürekli izleme, kısa devre/yer değiştirme hatalarına karşı daha kapsamlı tanı |
| EDM (Kontaktör Geri Bildirimi) | Önerilir; uygulamaya bağlı zorunluluk | Şiddetle önerilir; güvenli duruşun doğrulanması ve kontaktör yapışma tespiti |
| Tipik PL/SIL Hedefi* | PL d / SIL2 (doğru mimari ve bileşenlerle) | PL e / SIL3 (doğru mimari, yedeklilik ve tanı ile) |
| Uygulama Örnekleri | Orta riskli pres/kalıplama, tek istasyonlu hücreler | Yüksek riskli presler, çok kapılı hücreler, kritik sıkışma bölgeleri |
| Avantaj/Dezavantaj | Avantaj: Basit ve ekonomik. Dezavantaj: Tanı kapsamı sınırlı. | Avantaj: En yüksek koruma seviyesi. Dezavantaj: Tasarım ve doğrulama daha kapsamlı. |
| Pilz Röle Eşlemesi (Örnek) | PNOZ X / P2HZ (uygun konfigürasyonlarla) | PNOZ X / P2HZ + gelişmiş tanılama/EDM ile hedefe uygun yapı |
* Nihai PL/SIL seviyesi; risk değerlendirmesi, yedeklilik, tanılama kapsamı ve kullanılan kontaktör/aktüatör mimarisiyle belirlenir.
PNOZ X emniyet rölesi bağlantı şeması, iki el buton modülünden gelen çift kanallı girişlerin (S1/S2 → CH1/CH2) eşzamanlılık penceresi içinde izlenmesi ve anti-tie-down mantığının uygulanması esasına dayanır. Her butonun NO/NC kontak kombinasyonu ayrı kanala bağlanır; röle beslemesi (örn. 24 VDC/230 VAC, modele bağlı) sonlandırıldıktan sonra güvenli çıkışlar (K1/K2 kontaktör sargıları) üzerinden aktüatör sürülür. EDM geri bildirimi için kontaktör yardımcı kontakları (genelde rehberli kontak) EDM girişine döndürülerek yapışma/ark kaynaması izlenir; reset devresi (manuel/otomatik) ayrı bir girişten tanımlanır. Kablolamada kanal ayrımı, korumalı hat, doğru topraklama ve acil durumda enerji kesen güvenli mimari şarttır; sahada doğrulama için butonlar arası mesafe/erişim süresi ve kontaktör kategori/PL/SIL uygunluğu test edilmelidir.
Pilz PNOZ X ile çift el izleme kurulumlarında hedef; EN 574 (EN ISO 13851)’e uygun Tip IIIA/IIIC mimariyi, anti-tie-down, tanımlı eşzamanlılık penceresi, bağımsız çift kanal ve EDM geri bildirimiyle eksiksiz sağlamaktır. Doğru buton yerleşimi, kanal ayrımı, rehberli kontaklı kontaktör seçimi ve belgelendirilmiş PL d–PL e / SIL2–SIL3 doğrulaması; pres ve montaj istasyonlarında tekrarlanabilir, denetlenebilir ve sürdürülebilir bir güvenlik katmanı sunar. Sonuç: standart uyumlu, hızlı devreye alınan ve bakımda düşük MTTR sağlayan bir iki el kontrol çözümü.








